آشنایی با روش های مبارزه تلفیقی با کرم گلوگاه انار ( Carob moth )

انار بومي ايران و كشورهاي همجوار ميباشد و بهطور طبيعي و تدريجي، درمناطق آسياي مركزي تا هيماليا، خاورميانه، آسياي صغير و حوزه مديترانه گسترش يافته استايران ازنظر، سطح زيركشت، تنوع،كيفيت، توليد و صادرات انار مقام اول دنيا را داراست.

كرم گلوگاه انار، مهمترين عامل كاهش كمي و كيفي محصول انار است . اين آفت پلی فاژ و همه جازی هست و در بسياري از مناطق گرمسيري و نيمه گرمسيري جهان پراکنده است.  در این پست روش های مدیریت تلفیقی که برای کنترل کرم گلوگاه انار استفاده می  شود را با هم بررسی میکنیم

مشخصات بیولوژیکی و مرفولوژیکی

کرم گلوگاه انار یا Carob moth با نام علمی Ectomyelois ceratoniae از راسته ی بالپولکداران و از خانواده  pyralidae (همچنین به عنوان شب پره خرما و بادام نیز شناخته می شود) که به طیف وسیعی از میزبان ها از جمله اقاقیا، بادام، سیب، خرنوب، مرکبات، خرما، انجیر، پسته و انار حمله می کند.

• طول بدن شب پره بالغ مایل به خاکستری بین 8 تا 10 میلی متر و طول بال آن 20 میلی متر است. بال های جلویی خاکستری دارای خط تیره مواج و بال های عقب خاکستری سفید با رگه های قهوه ای روشن هستند.

• در بهار با شروع رشد میوه، حشره ماده درون ناحیه پرچم انار تخم ریزی میکند

• از آنجایی که لاروها قادر به نفوذ مستقیم به میوه ها نیستند، ماده ها به دنبال میزبان هایی می گردند که آسیب دیده اند یا قبلاً آلوده شده اند. باران‌های تابستانی که منجر به ترک خوردگی و عفونت‌های قارچی می‌شود، باعث افزایش آلودگی به این آفت میشود

• تخم‌ها (طول 0.75 میلی‌متر) هنگام تخمگذاری سفید هستند و قبل از تفریخ به رنگ صورتی تیره در می‌آیند. تخم ها در عرض 3-7 روزتفریخ می شوند.

• روش شیمیایی

كنترل شيميايي اين آفت، به دليل گذراندن تمامي مراحل رشد درون ميوه، گذاشتن تخمها درون تاج و روي پرچمها، بالا بودن تعداد و تداخل نسل كارائي مناسبی ندارد

• رهاسازی زنبورهای تریکوگراما

زنبورهای تریکوگراما به عنوان یک پارازیتوئید تخم آفت به کار می روند، این حشرات به صورت کارت هایی در سطح مزرعه پخش شده و با خروج حشره بالغ از تخم های روی کارت، به سمت اهداف خود به صورت غیر تخصصی پرواز میکنند. استفاده از زنبورهای تریکوگراما با توجه به دفعات تکرار، خاصیت ماندگاری پایین، قدرت پرواز کم حشره و عدم اختصاصی عمل نکردن، مورد استقبال کشاورزان قرار نگرفته است. با این حال همچنان به عنوان یک روش تلفیقی همراه با روش های دیگر توصیه میشود.

• حذف پرچم و یا پرکردن ناحیه پرچم

یکی از روش هایی که برای کنترل کرم گلوگاه مورد استفاده قرار میگیرد، حذف پرچم با دستگاه های دستی و برقی پرچم زدا یا پر کردن ناحیه پرچم میوه با استفاده گِل صورت میگیرد. با اینکه این روش ها، موثر و تاثیر 100 درصدی دارند اما اجرای آن برای باغات با مساحت زیاد و درختانی با سن و بزرگ امکان پذیر نیست.

• استفاده از تله های فرومونی

فرومون جنسي كرم گلوگاه انار، تركيبي از سه آلدئيد (Z,E)-9,11,13-Tetradecatrienal به عنوان تركيب اصلي و دو ترکیب (Z,E)-9,11-tetradecatrienal (dienal) و (Z)-9-tetradecatrienal (monoenal) به نسبت 8:1 بوده است.ناپايداري تركيب اصلي در شرايط طبيعي و هزينه بالاي سنتز، باعث محدوديت در استفاده از فرومون جنسي اين آفت شده است. با این حال استفاده همزمان فرومون با تله هایی چون تله های نوری، جذب آفت را دو چندان میکند و کنترل بسیار عالی را ارائه می دهد

• جمع آوری میوه های آلوده

جمع آوری میوه های آلوده ریخته شده بر زمین و یا باقی مانده بروی درخت، یک روش کاملا قطعی برای از بین بردن کرم گلوگاهی است که میوه باقی مانده را برای زمستان گذرانی انتخاب کرده است. با این حال این روش در صورتی که در باغات همسایه اعمال نشود، تاثیر بسزایی نخواهد داشت. اما روشی وجود دارد که در آن، در داخل یک محفظه ی توری با مش (Mesh) بالا که امکان عبور شب پره ی کرم گلوگاه وجود ندارد، میوه های آلوده را همراه با فرومون جلب کننده قرار میدهد و اطراف این توری را با چسب های مخصوص حشرات می پوشانند. شب پره های جدید همزمان به سمت فرومون و سایر شب پره هایی که درون قفس به گیر افتاده اند، جلب شده و در تله قرار میگیرند.

منبع :

• خلیلی پور و همکاران، 1391. كاربرد راهبرد راندن و ربودن pull-push در مبارزه با كرم گلوگاه انار Ectomyelois ceratoniae Zell و بهينه سازي آن در شرايط باغهاي انار يزد.
• Carob moth www.agric.wa.gov.au