روش های کنترل بیولوژیک کلاسیک و طبیعی
دشمنان طبیعی به همراه تعدادی از عوامل محیطی دیگر نقش مهمی در تنظیم جمعیت گیاهان در محیط های بومی خود دارند. عدم وجود دشمنان طبیعی ممکن است باعث بروز مشکلاتی از جمله طغیان آفات، بوجود آمدن گونه های مهاجم غیر بومی و … شود
روش کنترل طبیعی
به طور کلی، جمعیت آفات توسط محیط آنها (مانند منابع، آب و هوا و رقابت) و تأثیر دشمنان طبیعی تنظیم می شوند. “دشمن طبیعی” یک اصطلاح جمعی برای انگل ها، پارازیتوئیدها، پاتوژن ها، شکارچیان و رقبایی هستند که باعث مرگ و میر یا آسیب به جمعیت یک گونه می شود. این گونه ها به صورت طبیعی در محیط وجود دارند. فقدان دشمنان طبیعی ممکن است به مهاجم بودن برخی از آفات غیربومی و بومی کمک کند.
کنترل بیولوژیک کلاسیک
کنترل بیولوژیکی(مهار زیستی) به طور کلی به عنوان استفاده از یک ارگانیسم برای کنترل موجود دیگر تعریف می شود و می تواند برای بازیابی برخی از عوامل تنظیم کننده که توانایی رقابتی یک آفت را محدود می کند، استفاده شود.
مفهوم استفاده آگاهانه از یک ارگانیسم (یک عامل کنترل زیستی) برای کنترل دیگری، مفهوم جدیدی نیست. اهلی کردن گربه‌ها برای کنترل جوندگان در بیش از 9500 سال پیش، شواهدی است که نشان می‌دهد انسان‌های اولیه دریافتند که برخی از موجودات نقش مهمی در تنظیم برخی گونه های مزاحم دیگر دارند. روش‌های کنترل زیستی از آن زمان برای مدیریت انواع حشرات، کنه‌ها، پاتوژن‌ها و آفات گیاهی و گاهی اوقات گونه‌های آفات مهره‌داران توسعه یافته‌اند.
کنترل زیستی کلاسیک طبق تعریف شامل “معرفی یک عامل کنترل بیولوژیکی معمولا غیر بومی برای استقرار دائمی و کنترل طولانی مدت آفات است. کنترل زیستی کلاسیک تا حد زیادی رایج ترین رویکرد است.
رویکردهای کنترل زیستی
| کلاسیک | معرفی یک عامل کنترل بیولوژیکی برای استقرار دائمی و کنترل طولانی مدت آفات. ارگانیسم ها با هدف کنترل طولانی آزاد میشوند |
| تلقیح کننده (Inoculative) | رهاسازی یک موجود زنده به عنوان یک عامل کنترل بیولوژیکی با این انتظار که ضمن تکثیر در محیط، آفت را برای مدت طولانی کنترل کند، اما نه برای همیشه. |
| سیلابی/افزاینده (Inundative/ Augmentative) | استفاده از موجودات زنده برای کنترل آفات در جایی که کنترل منحصراً توسط خود موجودات آزاد شده و نه فرزندان آنها انجام می شود. هر گونه انتشار انبوه با انتظار اثرات فوری توسط افراد آزاد شده، کنترل زیستی سیل آسا است. انتظار نمی رود که عامل کنترل زیستی تولید مثل کند یا در محیط باقی بماند. عواملی که برای انتشار سیلابی به‌خصوص میکروارگانیسم‌ها استفاده میشوند معمولاً آفت‌کش‌های زیستی یا علف‌کش‌های زیستی نامیده میشوند. |
| حفاظتی (Conservation) | اصلاح محیط یا شیوه های موجود برای محافظت و تقویت دشمنان طبیعی خاص یا موجودات دیگر به منظور کاهش تأثیر آفات. کنترل زیستی حفاظتی از راهبردهای دیگر از این جهت متمایز است که دشمنان طبیعی آزاد نمی شوند. این رویکرد ترکیبی از حفاظت از عوامل کنترل زیستی و ارائه منابع به منظور اثربخشی بیشتر است. |
| طیف گسترده (Broad Spectrum) | استفاده از دشمنان طبیعی پلی فاژ (دامنه ی میزبانی بالا دارند) به تعداد کم و محدود به فضاهای محدود برای مدت کوتاهی برای کنترل آفات. |
از بدو پیدایش این روش، قرن‌ها آزمون و خطا و توسعه پروتکل‌های ایمنی و نظارتی دقیق کمک کرده است که عمل کنترل زیستی از مقدمه‌های تصادفی اولیه تا برنامه‌ریزی و ارزیابی دقیق امروزی تکامل یابد.
اولین دیدگاه را ثبت کنید